2000’lerin başında PDA ve Smartphone cihazlar mobil dünyada yer almaya başladığında Windows mobile işletim sistemi pazarının kaçınılmaz lideri durumundaydı. Zira HTC, Asus, HP, Palm gibi PDA ve Smartphone alanına yatırım yapan bütün firmalar marka kişiselliklerinin dışında aynı işletim sistemini kullanıyordu. Bu dönemde akıllı telefonlar bireysel müşterilerden çok kurumsal kullanımlara hitap ediyor, şirketler kurum içerisindeki hareket alanını genişletmek ve rahatlakmak için tercih ediyordu. Bu bağlamda oluşan kullanım daha çok mecburiyet üzerine oturmuş olduğundan beklentilerde belli seviyelerde kalıyordu. Mecburiyet temeli bireysel müşterilerin akıllı telefonlara yoğun olarak yönelmesi önünde büyük bir engeldi. Ne zamanki Apple multitouch teknolojisiyle piyasaya sağlam bir giriş yaptı o zaman arz ve talep değişiklik göstermeye başladı. Ardından android ile birlikte piyasa tamamen bambaşka bir boyut kazandı, rekabet en üst seviyeye çıkarken 2000 başlarının liderleri Windows mobile ve Blackberry düşüşe geçti. Bu dönemde işletim sistemi politakalarını yenilemekte ve zamana entegre etmekte geçiken söz konusu iki firma büyük yara almış oldu.
Teknoloji işiyle uğraşıyor ve gerçek manada bu işe mesai harcıyorsanız, kendinizi yenilmiş kabul etmeniz çok zor olur. Öyle ki Blackberry ve Microsoft da pes etmedi. Blackberry işletim sistemlerinde sürekli yeniliklere giderken, Microsoft da Samsung gibi pazarın lideri konumuna yükselen bir markanın Omnia serisinde kendi göstermeye çalışmak gibi hamlelere imza attılar. Yetersiz kalan girişimler daha köklü girişimlerin gelişmesine olanak sağladı. Windows Phone 8’de İnternet Explorer 9’un dahili olarak gelecek olması gibi…
Windows’un telefonlar için ürettiği işletim sisteminin en büyük handikapı, bireysel müşteriye indikten sonra içinden çıkılamayan ve kullanıcı yoran karmaşıklığı oldu. Samsung gibi marka stratejilerini ortaklarıyla entegre kullanan firmalar bu karmaşıklığı kendi çözümleriyle en aza indirmeye çalışsa da Asus, HP gibi markalarda işletim sistemi daha çok kendi orijinal haliyle yer aldı ki bu da söz konusu markaları akıllı telefon piyasasının son sıralarına itti. Karmaşıklık ve entegrasyon sorunundan bir türlü kurtulamama derdi Windows Phone 7 işletim sistemiyle biraz olsun çözülürken bu seferde uygulama sıkıntısının devamı baş gösterdi. IOs ve Android gibi geniş bir uygulama ağı sunumayan meseleyi sadece bir adım ileri taşımış oldu. Bunun yanında işletim sisteminin hızı gibi birkaç detay, beklentileri adımların devam etmesi yolunda değiştirdi. Bu doğrultuda doğan kaçınılmaz son; Windows Phone 8.
Windows Phone 8 pazarı derinden kızıştırıp iyice karıştırıcak gibi. Zira Nokia’yla yapılan anlaşmaya göre Nokia’nın üst sınıf akıllı telefonlarının tümü bu işletim sistemiyle çıkacakken Samsung’un Omnia serisinde de varlığını devam ettirip, Ativ gibi bir serinin oluşmasına da sebep olabilir. Ativ S I8750 tutarsa muhtemelen bir seri olarak devam eder. Bunun yanında yakın zamanda yapılan tanıtımlarda gördük ki HTC de 8X ve 8S adında iki iddialı modelinde Windows Phone 8 işletim sistemini kullanacak. Bu ağır topların yanında yine Asus ve HP gibi markaların olası yeni modellerinde söz konusu işletim sistemini kullanması kaçınılmaz olur.
Windows Phone 8 işletim sisteminin tam tanıtımı 29 Ekim’de yapılacak ve biz bu güne kadar Nokia ve HTC’nin tanıtımlarıyla idare etmek zorundayız. Zira tanıtımlarda menülerin sadece kısıtlı kullanılmasına izin verilmiş. Bu noktalardan yaptığımız gözlemlerde karmaşıklığın gitgide azaldığını, basitleşme alanında doğru ilerlenildiğini söyleyebiliriz. Ana ekranda kullanılmak istenen ikonların kişiselleştirilmesi için yapılmış çalışmalar başarılı. İkonların boylarıyla oynanabilmesi, yerli yersiz dizilebilmesi güzel bir ayrıntı.
İnternet Explorer 9 bu işletim sisteminde de dahili olarak geliyor. Yine facebook, twitter gibi sosyal ağlar da işletim sistemine direk entegre olarak geliyor. Windows Phone 7’de gördüğümüz hız Windows Phone 8’de de kullanıcıyı şaşırtmayacak gibi.
Yeni işletim sisteminde en çok merak edilen detay ise uygulama desteği. Bu bağlamda Microsoft’un uygulama üreticilerine ücretsiz olarak işletim sistemlerinin yüklü olduğu telefonlar dağıttığını biliyoruz. Bu konudaki benzer hamlelerin uygulama desteğine olumlu yansıyacağını düşünüyoruz. Zaten iddialı uygulama firmalarının çalışmalarını şimdiden bitirmiş olması lazım. Beklenti bu denli büyükken Windows Phone 8 yüklü akıllı telefonlara sahip olanların ilk bakacağı yerlerden birisi uygulama marketi olacaktır.
Windows Phone 8 konusunda merak ettiğimiz bir diğer nokta ise donanım farklılıklarına nasıl tepki vereceği. Microsoft’un markalarla yaptığı anlaşmaya göre şu an yeni işletim sistemini kullanan akıllı telefonların hepsi aynı marka, 1,5 Ghz işlemciyi kullanıyor. Fakat ileriki dönemde işletim sisteminin beklentilere cevap vermesi durumunda akıllı telefon üreticeleri çok daha fazla modelinde yeni işletim sistemini kullanmak isteyecektir. İşte işletim sisteminin tam ve gerçek performansını, şartlara uyumluluğunu ve Microsoft’un bu konuya ne kadar önem verdiğini o zaman görebiliriz.
İşletim sistemiyle alakalı genel hatları geçmişten günümüze analiz ettik. Fakat yeterli değil, bunun da sebebi en yeni işletim sisteminin daha tam olarak tanıtımının yapılmamış olması. Vaadlere bakılırsa görkemli tanıtımdan sonra yeni işletim sistemi hakkında daha detaylı bilgilere sahip olacağız ki o zaman daha detaylı bir incelemeyle tekrar karşınızda oluruz.
Tayfun Sağır
